Μύθοι και Αλήθειες για τον Αυτισμό: Τι Λένε οι Ίδιοι οι Αυτιστικοί Άνθρωποι;

Ο αυτισμός συνοδεύεται συχνά από στερεότυπα και παρερμηνείες που επηρεάζουν την κατανόηση, τη συμπεριφορά και τις ευκαιρίες που έχουν τα άτομα στο φάσμα. Όμως, αν θέλουμε πραγματικά να κατανοήσουμε τον αυτισμό, δεν αρκεί να βασιστούμε σε επιστημονικά άρθρα ή παρατηρήσεις τρίτων. Χρειάζεται να ακούσουμε απευθείας τους ανθρώπους που τον βιώνουν. Οι αυτιστικοί ενήλικες έχουν αρχίσει τα τελευταία χρόνια να μιλούν πιο δυναμικά για τη δική τους εμπειρία, καταρρίπτοντας μύθους και χτίζοντας μια νέα, πιο αληθινή εικόνα.

🔹 Μύθος 1: Οι αυτιστικοί άνθρωποι δεν έχουν συναισθήματα

Αλήθεια: Οι αυτιστικοί άνθρωποι νιώθουν —και μάλιστα βαθιά. Αυτό που συχνά παρεξηγείται είναι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζουν ή αντιλαμβάνονται τα συναισθήματα, τόσο τα δικά τους όσο και των άλλων. Όπως λέει η αυτιστική συγγραφέας και ερευνήτρια Δρ. Ντέβον Πράις: «Δεν είναι ότι μας λείπει η ενσυναίσθηση. Είναι ότι νιώθουμε τα πράγματα τόσο έντονα που συχνά μας κατακλύζουν».

🔹 Μύθος 2: Ο αυτισμός είναι παιδική πάθηση

Αλήθεια: Ο αυτισμός δεν «περνάει». Είναι μια δια βίου νευροαναπτυξιακή κατάσταση. Πολλοί ενήλικες σήμερα ανακαλύπτουν ότι είναι στο φάσμα σε μεγάλη ηλικία —συχνά μετά από δεκαετίες παρεξηγήσεων και λανθασμένων διαγνώσεων. Όπως λέει μια αυτιστική γυναίκα 40 ετών: «Όταν πήρα τη διάγνωση, ένιωσα σαν να διάβασα για πρώτη φορά το εγχειρίδιο της ζωής μου».

🔹 Μύθος 3: Οι αυτιστικοί άνθρωποι είναι είτε ιδιοφυΐες είτε έχουν βαριά αναπηρία

Αλήθεια: Ο αυτισμός είναι ένα φάσμα. Υπάρχει τεράστια ποικιλία εμπειριών, δυνατοτήτων και δυσκολιών. Ορισμένοι μπορεί να έχουν υψηλές γνωστικές ικανότητες, ενώ άλλοι χρειάζονται δια βίου υποστήριξη. Κανείς, όμως, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως καρικατούρα είτε του “υπερ-ιδιοφυούς” είτε του “ανίκανου”.

🔹 Μύθος 4: Ο αυτισμός προκαλείται από εμβόλια ή κακή γονεϊκή φροντίδα

Αλήθεια: Αυτές οι θεωρίες έχουν καταρριφθεί επανειλημμένα από την επιστήμη. Ο αυτισμός έχει βιολογική και γενετική βάση. Η διάδοση τέτοιων θεωριών, πέρα από αναληθής, είναι επικίνδυνη και στιγματίζει αδίκως οικογένειες και αυτιστικούς ανθρώπους.

🔹 Μύθος 5: Οι αυτιστικοί άνθρωποι δεν θέλουν κοινωνικές σχέσεις

Αλήθεια: Πολλοί αυτιστικοί άνθρωποι επιθυμούν φίλους, σχέσεις και κοινωνική σύνδεση —απλώς προτιμούν διαφορετικούς τρόπους αλληλεπίδρασης. Η κοινωνική κόπωση, οι αισθητηριακές υπερευαισθησίες και οι κανόνες της «τυπικής» επικοινωνίας μπορεί να αποτελούν εμπόδια. Όπως λέει ένας νεαρός αυτιστικός άντρας: «Δεν είναι ότι δεν θέλω να συνδεθώ. Είναι ότι συχνά δεν μου δίνεται ο χώρος να το κάνω με τον δικό μου τρόπο.»

🎙️ Η Φωνή των Αυτιστικών Ανθρώπων: Απαραίτητη, Όχι Προαιρετική

Το πιο σημαντικό βήμα για να αντιμετωπίσουμε τους μύθους γύρω από τον αυτισμό είναι να ακούμε αυτούς που τον βιώνουν. Αυτιστικοί ενήλικες, μέσα από blogs, podcasts, βιβλία και κοινωνικά μέσα, προσφέρουν έναν εσωτερικό χάρτη εμπειριών που δεν μπορεί να αντικατασταθεί από καμία θεωρητική περιγραφή.

Αντί να μιλάμε για τον αυτισμό, είναι ώρα να μιλήσουμε μαζί με τους αυτιστικούς ανθρώπους. Όχι ως αντικείμενα ανάλυσης ή «έμπνευσης», αλλά ως ισότιμες φωνές, με δικαίωμα στην αυτοπροσδιοριζόμενη εμπειρία τους.